Tungeler Wallen, verslagen werkdagen, begin 2015

"NL Doet", "Bie Toos" : afsluiting werk - seizoen 2014-2015.

Voor we begonnen werd een echte traditie van de Tungeler Wallen hoog gehouden: "boompje klimmen" foto Famke

NL Doet, 21 maart 2015: Het begin van de lente. Maar wel met een gure noordoostenwind. Toen we de auto’s parkeerden aan het begin van het zand “Bie Toos” werd onmiddellijk duidelijk waarom het laatste stuifzand juist daar zo zichtbaar is. De wind kwam er heftig aan over de vlakte van de Dijkerpeel. We hebben in Nederland vaak een noordwestenwind. Ze zeggen dat het de heersende windrichting is. Daar stonden we dan dus precies op. En het was koud. In de pauze voelden we dat goed. De achterkleppen van de auto’s moesten voor beschutting zorgen.

Pauze met vlaai in de beschutting van de auto's. foto Ruud (klik op de foto's voor vergroting)

Op zo een moment heeft een verbost (stuifzand)gebied toch ook weer zijn voordelen: in het bos was er van de gure wind niet veel te merken. Dus na het veiligheidspraatje en een uitleg voor de mensen die ons speciaal met NL Doet kwamen helpen, verdwenen we snel het bos in. Onze helpers waren met zijn vieren: Floris, Sebastiaan, Huub en Veerle. Later kwam Henk’s vrouw met nog maar pas ontluikende versterking: de kleinkinderen Tessa, Sofie en Sara.

Henk, Bep, Tessa, Sofie, Sara. Allemaal harde werkers !! foto Famke

Maar erg jong of minder jong of niet meer zo heel erg jong, het maakt niet uit. Het bleken allemaal harde werkers. Bij elkaar dus 12, want zelf waren we met vijf man/vrouw van de harde kern van onze Werk~groep: Famke, Ruud, Henk, Suze en Frans. En het is dat Ad ons miste, anders was de groep nog groter geweest. We hoorden hem voorbijkomen met zijn trekkertje, maar gezien hebben we hem niet. En hij ons dus ook niet.

het pad als afscheiding van de korstmossen. foto Famke

De bedoeling was om met NL Doet het pad dat globaal de afscheiding vormt tussen het zandige gedeelte en het productiebos weer begaanbaar te maken. Volgend jaar hebben we dan een pad als duidelijke grens voor het werk ten behoeve van de bijzondere stuifzandsoorten waar we het voor doen. En bovendien hebben we een goed pad om het materiaal dat we dan verwijderen af te voeren. Dat doen we natuurlijk liever niet over de laatste restantjes van de korstmossenvegetatie.

Een mooi pad, zeg nou zelf! Famke

 Maar ook voor het dagelijks gebruik van de Tungeler Wallen is het pad goed. Iedereen heeft er weer een mooi pad bij, en niemand komt in de verleiding om de kortste weg over de korstmossen te nemen.

Een hoge stapel die vast wel spierpijn heeft opgeleverd. foto Ruud.

Het werk liep als een trein. De ploeg bleek niet vies van het sleepwerk. Iedereen bleef op en neer lopen met takken en takjes en kruiwagens met echt klein spul. Alles naar de hoop waar we al een jaar lang alles naartoe brengen en die dus inmiddels flink groot is. Goed voor de spieren. Jammer dat onze hardloopster er niet bij was. Maar er waren er bij die niet voor haar onder deden (er zijn er ook meer die hardlopen).

Wel gezaagd, maar geen zin in vallen. foto Famke

Henk is nog bezig geweest met het uitsteken van Amerikaanse vogelkers (Bospest). Bomen omzagen hebben we ook nog gedaan. Dat wil zeggen, Sebastiaan heeft het even gedaan. Maar echt behoefte aan zaagwerk was er niet. Het pad afmaken bleek veel leuker. En toen het tussen de middag begon te regen, was het pad ook echt af. En was het voor iedereen ook wel voldoende geweest. Nog even de laatste stukken vlaai opmaken. En toen ging iedereen weer huiswaarts.

Na het broedseizoen gaan we verder.

Wie dan mee wil doen, is meer dan welkom !!!

Frans Smit   23 maart 2015 

Verslag zaagochtend 14 mrt 2015 scouts Keent /Moesel, Bie Toos.

na het zagen .... foto Frans.

Leuk hoe die scouts van Keent /Moesel dat regelen. Ze organiseren gewoon met elkaar hun plan. Stijn houdt mail contact met mij. En hoewel het toch vrij lastig was om alles goed op elkaar af te stemmen lukt het ook dit jaar weer uitstekend. Al was het dan op de laatste dag dat we volgens de gedragscode van de Flora en Fauna wet in de bossen mogen zagen. En gezaagd is er!! Ze kwamen met een man of tien. De eerste lichting rolde uit de Jeep van Cees. Later kwamen er nog meer. Veel woorden waren er verder niet nodig. Het veiligheidspraatje van Frans hoort er bij. En eigenlijk waren we bijna begonnen zonder uitleg waarom we hier nu eigenlijk bomen kappen. Maar dat viel gemakkelijk recht te zetten. En misschien is van de zomer een wandeling /rondleiding over de Tungeler Wallen een goed idee?

Er werd gewerkt op dezelfde plek als vorig jaar: “Bie Toos” achter het dwarspaadje in het midden. Daar ontwikkelt de hei zich inmiddels goed. Met de Werk~Groep zijn we dit jaar aan de Telheidestraat begonnen met de Amerikaanse vogelkers. Daar hadden we onze handen vol aan. En dus lag deze werkplek er nog net zo bij zoals de scouts hem vorig jaar hadden achtergelaten. De jongens maakten twee groepen die elkaar niet in de weg stonden. Henk werkte mee met de eene groep, terwijl ik me bij de andere ledig hield met weer zo’n boomkruin die was afgebroken. Deze lag er echter al een aantal jaren en was toen bovenop een pluk hei gevallen. Spannend of die nu terug zal komen!

Toen Eric erbij kwam was iedereen hard toe aan wat eten en drinken, dus daar werd voor gezorgd. Even pauze. Maar niet lang. Rond de middag werd alles netjes afgerond, en werden de gevelde bomen geteld. Toegegeven, het zijn geen dikke bomen, maar we telden er toch een dertigtal. En dat is echt veel !!

Voor volgend jaar houden we zo’n zaagdagje met de scouts van Keent /Moesel er in !!

Frans Smit

23 maart 2015

Verslag 7 maart 2015: de Böskes aan de Wijffelterbroekdijk

doorgang naar de Kleine Wel voor mens en dier. foto Frans

Dit seizoen hadden we nog niet gewerkt aan “de Böskes” aan de Wijffelterbroek- dijk: ‘t Böske van de kerk, en ‘t Böske van John van Meije. Maar dat was toch wel nodig. Vorig jaar had de houthandelaar er na onze noeste arbeid zijn hout opgestapeld. Alles was wel opgeruimd, maar met het echte handwerk gaat dat natuurlijk een slag beter. Dat bleek goed nadat Henk zich er even op had kwaad gemaakt. Ook waren er na de vorst een aantal boomtoppen afgeknakt. Als ze eenmaal op de grond liggen, zijn het hele gevaartes. Frans en Ruud begonnen ze klein te zagen, en Dwayne en Suze gingen ruimen. En toen we bezig waren met zagen en ruimen werd er nog veel meer geruimd. Het werd een open bos, met daarnaast een mooie doorgang voor de vlinders en insecten. Vooral dat laatste was de bedoeling. De bijzondere insecten van de Kleine Wel hebben weinig bloemplanten tot hun beschikking. Langs de Wijffelterbroekdijk staan deze nog wel. Als we daar de berm wat breder maken, en ook nog een doorsteek maken, kunnen de insecten zich handhaven. En hebben de mensen het plezier van een goede entree en een mooi zicht op de Kleine Wel.

Frans Smit

24 maart 2015

Verslag 27 febr. Zaagdag Armenbos, Tungeler Wallen.

Vooraan Borstelgras. foto Frans.

Soms werken we een dagje extra met de houtstokers, in dit geval Ad en Jan. De zaterdagen zijn primair op natuurwerk gericht, en zijn lang niet altijd geschikt voor de combinatie handwerk en kettingzaag. Nu wilden we eikenhout zagen. Nu het zo goed gaat met de ontwikkeling van de hei op het Armenbos, mag er aan de bosrand wel weer gedund worden. Er staan daar volop eiken, dus snijdt het mes aan twee kanten. Tegenwoordig noemen ze dat een win-win situatie. Frans was er ook, maar was van plan snel weg te gaan, last van een kleine blessure, opgedaan bij de vorige werkdag. Dus kwam het goed uit dat Henk ook kwam. Die trok zich van zijn snotterblessure niet zoveel aan. En zo begon het drietal aan zeker vier eiken. Hoeveel het er uiteindelijk zijn geworden is niet bekend. Frans wilde al een hele tijd wat dennetjes uitsteken voor in zijn tuin. Maar ja, als je eenmaal bezig bent, en het is mooi weer, kan een mens het toch niet laten. Er staat daar op de hoek Borstelgras (Rode Lijst). Doordat we daar al veel gekapt hebben en Amerikaanse eik en Am. vogelkers hebben uitgestoken, was dat al erg vooruit gegaan. Het zou jammer zijn om het nu te laten verdwijnen onder dennenopslag. Dus behalve de dennetjes voor de tuin, hebben er veel meer dennetjes letterlijk “het veld geruimd”.

Frans Smit

2 maart 2015. 

Verslag 21 febr. 2015: Tungeler Wallen, "Bie René".

Ad en Jan bezig met het iets groter werk. foto Famke.

De dag ervoor had het flink geregend, en dan zijn de paden op de Tungeler Wallen onbegaanbaar. Dus had ik de auto neergezet aan de Dijkerpeelweg op het vergraste heitje, had al het gereedschap in de kruiwagen geladen, en was toen naar de Telheidestraat gelopen. Tot mijn verbazing kwamen daarna Famke en Ruud met de auto wel aangereden over de Telheidestraat. OK, niet onbegaanbaar, maar bijna onbegaanbaar dan. Ad kwam met het trekkertje, en Jan was binnendoor gereden. Toen Dwayne even later met de fiets arriveerde, waren we met zijn zessen. Een mooie ploeg om een hoop werk te verzetten.

Op het zandpad aan de zijkant waren in de bocht een paar toppen uitgewaaid. Voor de veiligheid moesten deze bomen omgezaagd worden. Jammer, het waren mooie dennen. Van de andere kant: er staat ook hei onder. De natuur had dus zelf de doorslag gegeven ten gunste van de hei. Ad en Jan begonnen met de kettingzagen aan deze bomen. De anderen begonnen met ruimen bij de takkenhoop om de hoek. Hier waren enkele stakenbomen omgewaaid, en was er nog wat werk blijven liggen van de Landelijke Natuurwerkdag. Dat moet eerst weggeruimd, evenals een paar kreupele eikjes. Toen was het al een ander gezicht.

Daarna was het echt een stuk beter. Foto Famke.

Maar na het afzagen van de stompen waarbij  Ad een handje was komen helpen met de kettingzaag, werd het er echt stukken beter op. Die stompen waren eigenlijk al een paar jaar een ergernis. Ze waren nog overgebleven uit de tijd van het IKL, toen we nog niet met kettingzagen mochten werken. Daarna het hout opgeladen en de takken naar de hoop gesleept. Ondertussen ook nog een stuk ijzer dat gevaarlijk uit de grond stak blootgelegd. Het zat vast aan een betonblok, en bleek een oude afgebroken “verboden toegangspaal” te zijn. Het spul liet zich met het trekkertje gemakkelijk uit de grond trekken. Alweer een gevaar geweken. We hadden een nuttige dag, mag je wel stellen.

Frans Smit, 2 maart 2015

Verslag zaagwerkdag 7 febr. 2015 "Bie René" Tungeler Wallen

Ad Raaijmakers kon nu wel, en dus gingen we bij wijze van uitzondering op onze gebruikelijke werkdag toch aan de slag met kettingzagen. Wel lastig dat de Telheidestraat zo onbegaanbaar is. Ik heb mijn auto aan de Dijkerpeelweg gezet, naast het “vergraste heitje”. Dus ook naast het huis van onze nieuwe versterking van de groep: Suze. Overigens was het wel raar dat Wouter Janssen op het heitje alles aan het klaarmaken was voor een IKL werkdag met de scouts met wie wij al vaker op de CZW hebben gewerkt. (zie http://www.ecologischewerkgroepweertzuid.nl/236266851  Ik kom hier nog op terug.

Ik heb al onze werkspullen in de kruiwagen geladen, en ben naar “Bie René” gelopen. Ad kwam net aanrijden met zijn trekkertje met aanhanger. Jan kwam met de auto achterom via de Vierkantsweg. Dat is ook al niet voor herhaling vatbaar. Jan is later een grote boom gaan wegzagen die over een pad was gevallen dat nog wel begaanbaar was. Zodoende kon hij toch weer naar huis. Alleen Ton kon met zijn grote vierwieldrive probleemloos tot bij de werkplek komen. Suze was lopend, en Henk met de fiets.  We waren dus met 6 mensen, en dan kan je veel werk verzetten!!

Allemaal iets verder Bie René:Jonge hei, Borstelgras en, uitzonderlijk: Akkerdistel. foto Frans.

De bedoeling was om ook hier de hei die nu overal langs de rand van het zand opkomt ruimte te geven. Om te beginnen wilden we vooraan aan de weg bij het bankje van de scouts een aantal dennen omzagen. Dat is niet alleen goed voor de hei. Er staat bv. Borstelgras (Rode Lijst), en er groeien korstmossen. Nog niet zo lang geleden heeft hier ook IJslands mos gestaan. Het staat nu nog aan de andere kant van het pad.  (Zie kaart. De eigendommen van Natuurmonumenten –donker omlijnd- zijn nog ongeveer hetzelfde). Alle reden dus om de ontwikkelingen die we een paar jaar geleden met vele werkdagen en met de natuurwerkdagen met de scouts van Tungelroy op gang hebben gebracht verder uit te bouwen. Als een goed begin is dat plan uitstekend geslaagd! Zeker een achttal grote dennen zijn tegen de vlakte gegaan. Met en sjouwploeg van 4 mensen konden de takken keurig op de hoop gestapeld worden. En al het stamhout paste goed op de aanhanger van Ad. We waren tevreden. Het is niet alleen voor de natuur weer een stapje beter geworden. Voor het menselijk oog is het ook mooier geworden. En da’s toch ook belangrijk, niet?!

Frans Smit

9 febr. 2015

Verslag zaagdagje 3 febr. 2015 Armenbos.

De berk die nu weg is. foto Frans.

Ad Raaijmakers wilde komen zagen op het Armenbos, maar hij was plotseling verhinderd. Jan Geelen kon wel. Frans en Henk wilden wel meewerken. Maar ook dat was bijna mislukt: de wegen op de Tungeler Wallen zijn eigenlijk onbegaanbaar. Op zoek naar de stieren hadden de Arkmensen over alle bospaadjes gecrost, en ze kapot gereden. De Telheidestraat was al behoorlijk onbegaanbaar, maar nu helemaal. Frans was over de Telheidestraat gekomen, en dat is niet voor herhaling vatbaar. De Telheidebaan kan nog net. Gelukkig maar. Jan kwam met de auto en de aanhanger. Met een beetje duwwerk lukte dat net. Henk was verstandig. Die kwam met de fiets.

De korstmossenplek op het Armenbos staat er goed bij, en de hei is goed aan het terugkomen. We hebben het zo goed gedaan met ons werk, dat we de bomen aan de rand verder moeten uitdunnen.  Dat zijn wel allemaal grote bomen, die kosten wel wat werk. Jan begon met een Grove den. Frans de berk, gewoon met de beugelzaag. Henk mocht ruimen: takken slepen naar de bosrand. Daarna pakte Jan een Zomereik aan. Toen die in stukjes op zijn aanhanger lag, was dat voor de omstandigheden van de Telheidebaan wel genoeg gewicht. De Grove den is blijven liggen voor de volgende keer. Wat er ook ligt voor de volgende keer, is de uitgebroken top van een Zeeden. In principe is Zeeden een Rode lijst soort. Op de Tungeler Wallen hoort hij niet echt thuis. Van de andere kant: sinds mensenheugenis staan er al zeedennen op de Tungeler wallen. En dus is het best jammer.

Op 13 febr. gaan we hier dus verder.

Verslag flex werkdag 23 jan 2015 "Bie Toos".

Het mag nog opener. foto Frans (klik op foto)

Vrijdagmiddag 23 januari was een snel georganiseerde “flex-werkdag” “Bie Toos”. Die dag zou het prachtig weer zijn. Maar voor de zaterdag, onze eigenlijke werkdag, was er sneeuw voorspeld. De eerste voorspelling had beter gekund, maar die laatste voorspelling kwam helemaal uit. Er lag op de zaterdag zoveel sneeuw, dat het onverantwoord zou zijn geweest om te werken.

Dus, blij dat we op de vrijdag gegaan waren. We betekent twee mannen. Ook met twee kan je leuk werken. Omdat Ton Egging iets later kwam dan ik, was ik alvast aan de “inrit” naar het zand begonnen. Deze was langzamerhand aan het dichtgroeien met Grove dennen. Toen Ton kwam, vond hij het een goed idee om daarmee verder te gaan. De grotere dennen hebben we weggehaald en naar de takkenhoop gebracht. Ook nu weer bleek deze takkenhoop logistiek op de goede plaats te liggen. Het verslepen van het takkenmateriaal was goed te doen. Voor Ton dan. Na de dennen hebben we het eikenopslag onder de grote boom weggehaald. Het waren eigenlijk takken die over de grond kropen.

Nu we ruimte hebben gemaakt hopen we dat de wind iets meer grip krijgt op het zand. Maar in ieder geval is het uitzicht hier een stuk beter geworden. Nog veel mooier dan toen de keurmeesters van “Weert groenste stad” hier waren. Zouden die te horen hebben gekregen dat het hier een particuliere zandverstuiving betreft? En dat het de vrijwilligers van de Ecologische Werkgroep Weert Zuid zijn die hier hard werken voor de bijzondere waarden van het gebied?

Bij het "Kempenbroek" hadden ze blijkbaar nog niet van ons gehoord. In het nieuwe - overigens redelijk foutloze - boek "Het Kempen~Broek, op de grens van mens, natuur en landschap", worden wij betiteld als vrijwilligers van het IVN. En dat is toch echt een heel andere club. Bovendien werken wij geheel zelfstandig. En dat mag best wel eens gezegd worden. Onze resultaten op de Tungeler Wallen liegen er ook niet om !!

Frans Smit, 1 febr. 2015

Verslag zat. 17. jan. 2015. Tungeler Wallen, Flexwerk "Bie René"

Die ochtend was het autoruiten krabben, en dus was ik precies op tijd “Bie Toos”. Famke was me al voor, maar omdat ze niemand zag was ze doorgereden. Bie René trof ze Tinus van Roy en Twan Koppen. Die waren daar boomtoppen en takken die op de paden waren gevallen aan het opruimen. Na de sneeuw had de storm zijn werk gedaan en nog veel takken en toppen naar beneden gehaald. Waarschijnlijk waren die al gekraakt door de sneeuw, en had de storm alleen de laatste duw gegeven. We hadden niet voor niets onze werkdag afgelast wegens te gevaarlijk. Wel jammer dat het altijd de mooiste dennen zijn die zulke schade oplopen. Van de andere kant is dit gewoon de natuur zelf die nu voor verjonging zorgt. Er komt meer licht op de grond en de hei zal meer ruimte krijgen. En dat zien we ook graag.

Inmiddels was het prachtig weer geworden. Omdat we flexibel zijn en het voor de natuur eigenlijk niet uitmaakt waar we werken, zijn we met zijn allen “Bie René” gaan werken. Opruimen dus. En passant hebben we nog wat bramen uitgestoken waar we over struikelden, en omdat we toch de schop in de hand hadden, moesten er ook een paar Amerikaanse vogelkersen aan geloven. Tijdens de koffiepauze kwam er iemand een praatje maken: de buurvrouw van het witte huis aan de Dijkerpeelweg. Wij zijn a.h.w. “in haar achtertuin” aan het werk. En van het een kwam het ander, en zodoende wil ze graag onze groep komen versterken. Leuk.

Na de koffiepauze splitste ons groepje zich. Tinus en Twan gingen de boom op de hoek van het pad opruimen, en Famke en ik een stapel takken op de grens “Bie Toos”.

Het was weer een mooie en welbestede ochtend. Het werken was ook wel voldoende geweest: de takken die afbreken zijn de zwaarste !!

Frans Smit

19 jan 2015

Verslag flexwerkdag dinsdag 6 jan. 2015 “Bie Toos” Tungeler Wallen

sneeuwschade "Bie Toos". foto Frans.

Na een uitgevallen werkdag vanwege de sneeuwval (derde kerstdag) en twijfelachtige voorspellingen over de daarop volgende werkdag (10 jan), viel het te proberen om de mensen voor werken op een zonnige dag bij elkaar te roepen. En dan liefst ‘s middags, want dan is het weer op zijn best. Flexwerken voor de natuur dus. Dat lukte goed. Dinsdagmiddag 6 januari kwamen Ton, Jan, Henk en Frans naar de Tungeler Wallen om “Bie Toos” te gaan werken. We wilden de schade die de sneeuwval had aangericht gaan opruimen. Het zou die dag mooi weer zijn, en dat was het ook. 

Maar we moesten eerst wel “Bie Toos” kunnen komen..... De Telheidestraat is slecht begaanbaar en op een plek in het stuk vanaf de Heltenbosdijk zelfs zo onbegaanbaar dat er geen doorkomen aan is. Behalve dat het gewoon vervelend is om een eind te lopen, zitten we ook met het vervoer van het gereedschap en met de afvoer van hout. En mocht er iets gebeuren, dan zou het toch wel prettig zijn als een (zieken)auto bij de werkplek zou kunnen komen. De Telheidestraat is van de gemeente, en we hebben al enkele jaren gevraagd om een opknapbeurt. Nu is dat voorlopig weer niet mogelijk. De grond moet dan droog zijn.... Maar we moesten er wel door, en dat zal nog vaker noodzakelijk zijn. En dus was het nodig om zelf aan de slag te gaan. In de bosrand bij de slechte plek hebben we het losse hout opzij gelegd. Nu kunnen we achter de eik omrijden. Dat bleek zelfs voor de buikschuiver van Jan mogelijk.

Tja....

Bie Toos” zijn we aan de slag gegaan met de dikke takken die uit de toppen van de Grove dennen waren gewaaid. Jan had de kettingzaag bij zich en maakte alles klein. Wij hebben alles naar de grote takkenhoop gesleept. Het was meer werk dan we gedacht hadden. Maar, we hebben ook iets meer opgeruimd dan alleen sneeuwschade. En Jan heeft op het eind toch ook nog een drietal half-was dennen omgezaagd.

We waren weer tevreden over onszelf. Voor volgende keer hebben we al afgesproken om hier weer verder te gaan. We willen voorkomen dat er over de mooie korstmossenplek gewandeld of gecrost word. En dus moeten we doorgaan met het pad begaanbaar maken.

Frans Smit

8 jan 2015